Vijftien

Het is een jongen van 15 die twittert. Daar zijn er erg veel van. Ik raak wel eens verzeild op zo'n profiel - jongens uit de buurt van vroeger die groter worden en zich ook online gaan manifesteren. Wat opvalt is dat die groep twittert alsof ze aantekeningen maken voor een dagboek:

"Lekker gefitnesst."

"Thuis."

"Luie zondag."

"Home alone."

Dit zijn tweets van Bob. Hij is ook vijftien. Van de week baalde hij, openlijk op Twitter: 'Wel jammer hele week geen training...'

Bob voetbalt. Donderdag werd bekend dat hij toegevoegd werd aan de gehavende selectie van Fortuna Sittard, voor de uitwedstrijd tegen AGOVV.

"Morgen mag ik mee met het 1ste tegen agovv! Vet..."

Felicitaties stroomden binnen. Al kent nog niet iedereen de aanvaller Bob Vankan uit de jeugd van Fortuna.

"Danke, en trouwens het is Vankan haha"

Ook zijn vrienden wensten hem succes voor de volgende dag.

"Danke, maar ik zie je morgen nog bij rapport ophalen"

Maar een dag later, op vrijdag, ging het mis:

"Helaas.. mag niet mee van knvb, moet 16 zijn #Jammer"

Wederom leefde Twitter met Bob mee. Hij bleef rustig: "Haha kin neet opins sneller 16 weure he haha"

Smeets

Hij droeg een lichtblauw overhemd met daarover een groot lichtbruin-gelig gilet. Veel grijs en veel koptelefoon rond het hoofd. Mart Smeets zat alleen, middenin de studio van Radio 1.

Hij presenteerde Langs de Lijn, een avond bekervoetbal. Volgens NOS-directeur Jan de Jong was de vorige keer dat Smeets dit deed lang geleden: 1979.

Via de webcam zag ik Mart Smeets door het draaiboek bladeren.

De tune begon, het lampje van de microfoon ging aan, Smeets bewoog zijn hand op het ritme van de muziek en glimlachte even: hij had zin. Echt zin.

Toen ging het mis.

Nou ja, mis. Frank Wielaard vertelde vanuit Deventer over Go Ahead Eagles tegen PEC Zwolle terwijl Smeets gebaarde naar de regie en riep: 'uitslagen'. Hij tikte op zijn borst terwijl de kreet hoorbaar was, zo door de uitzending.

Nadat Wielaard klaar was, begon Mart met de uitslagen van gisteren.

Toen kwam er "muzika" (Smeets) en praatte hij even bij met de regie. Je leek iets van verontschuldiging te zien, omdat hij zomaar door de uitzending naar de regie riep. Maar ach. Wat maakte het allemaal uit. Het was de woensdag voor Kerst, en er was een avond bekervoetbal.

De hele uitzending lag een pennetje in de rechterhand. Smeets dronk een Pickwickthee.

Excessen

De kranten, de clubs, de trainers, de mensen op kantoor, de mensen op tv: iedereen vindt het vooral ongelooflijk wat er is gebeurd. En de KNVB gaat bekijken of de aanpak van excessen kan worden verbeterd. Het probleem is, de normale cultuur op de voetbalvelden en in de stadions is op sommige plaatsen zo extreem geworden, dat pas de werkelijk absurde gevallen tot de excessen worden gerekend.

Afgelopen vrijdag werd Heracles-speler Vejinovic het veld uitgestuurd. Hij zou ‘lul’ gezegd hebben tegen de scheidsrechter. Na de wedstrijd verschafte zijn trainer Bosz echter uitleg: hij had niet ‘lul’ gezegd, maar ‘je lult’. Er was dus slechts sprake van een misverstand. Haha, pech voor Vejinovic. Het kan aan mij liggen, maar misschien moet ‘je lult’ óók geen acceptabele opmerking zijn tegen een scheidsrechter. En ik weet dat ‘je lult’ niets voorstelt vergeleken met wat er verder wordt gezegd in de eredivisie, en helemaal in de lagere regionen, laat staan op de tribunes in de stadions, maar het geeft aan hoe ver we met zijn allen in de voetbalwereld zijn afgedwaald. Er zijn zat sporten waar je zelfs na een wegwerpgebaar meteen straf krijgt, dus waarom zou het voetbal anders zijn?

En iederéén heeft boter op zijn hoofd, ik ook. Als een scheids een paar jaar geleden had gehoord wat ik (nu nog net zacht genoeg) riep, had ik ook in het huidige klimaat met rood kunnen vertrekken. En ook in het stadion ben ik vaak genoeg los gegaan op de scheidsrechter. Als ik dat al doe, en niemand zegt er wat van, wat mogen we dan verwachten van jochies uit achterstandswijken?

Ja, maar wat doe je eraan, niks toch? Nou, ik denk het wel. Als niemand iets doet gebeurt er sowieso niets. Iedereen kan nadenken wat hij of zij kan doen. Spreek met je team af dat niemand nog protesteert bij de scheids of grens, behalve de aanvoerder (en die in normale bewoordingen).  En KNVB, kijk eens niet naar de excessen, maar naar wat gewoon is geworden. Kijk eens naar andere sporten. Ja, voetbal is een volkssport, maar dat betekent juist dat de bond en de clubs een opvoedende taak hebben. En begin bovenaan, bij de idolen die elke week op tv te zien zijn in de Eredivisie. Durf wereldwijd het voorbeeld te geven: protest door iemand anders dan de aanvoerder is direct geel. Waarom niet? Als kinderen hun voorbeelden zich zien gedragen zijn we al een stuk verder. Clubs: laat alle jeugdspelers verplicht wedstrijdjes fluiten. In het hockey schijnt dit al te gebeuren, waarom niet in het voetbal? Dan ervaart iedereen hoe moeilijk het is om scheidsrechter te zijn. Ouders, trainers, supporters, spelers: doe normaal, spreek elkaar aan, ga lekker voetballen.

In den ban van Abe

Het regent en het is november. Hollandser kan het niet.

De Volkskrant pakt uit met het voetbalnostalgie-evenement In den ban van Abe. Ook Menno Pot, standaardvoer voor vrijdag, schrijft erover. Ik zit op m'n werk.

Al dagen van tevoren zie ik journalisten op Twitter in de stemming komen. Journalisten vinden dat leuk. Ik zag het ook eens bij het schaatsen gebeuren. Er stond een World Cup op het programma, maar iedereen was druk met een onderling toernooitje dat ze deden. 

Zou er iemand, op de hele campus waar ik rondloop, weten van Abe? Van wat zich afspeelt in Haarlem. 

Op Twitter lees ik mee en zie ik het allemaal voorbij komen. Vanaf de voorbereidingen en voorpret: foto van hoe de lijnen getrokken worden, een nog lege tribune, een bus die naar Haarlem rijdt, een briefje met een opstelling. En mededelingen dat de geluidsboxen kraken, aanmoedigingen.

Het scherm met de hashtag #indenbanvanabe loopt de hele dag vol.

's Avonds lees ik in het Haarlems historisch voetbaltijdschrift De Roodbroek en een vriend die wel in Haarlem was, doet verslag. 

Ik was meer in den ban van Abe dan ik ooit was geweest.

Revalideren

Ik drukte de wekker twee keer weg. Ik repareerde een raam. Deed alle was van een week. Vouwde het op. En verschoonde het bed.

Ik maakte croissants. Draaide een plaat. Keek naar de regen buiten.

Ik deed boodschappen. Haalde een doekje over het aanrecht. Las een boek.

Ik hing een nieuw douchegordijn op. Deed de lege batterijen in de recyclebak. Nam een stapel post door.

En ik wachtte op een smsje van de jongens.

3-0 verloren.

Revalideren is niks.

Groot

Vorige week is het mij, op mijn werk notabene, eens temeer duidelijk geworden dat de mensen die niet van voetbal houden iets belangrijks missen, dat het ons past medelijden met hen te hebben.

Op maandag werd NAC-trainer John Karelse ontslagen. Al snel volgde een mail van mijn collega. Hij schreef dat hij down was. Het voetbal was weliswaar slecht geweest, maar John was zijn jeugdheld. Hij had zelfs ooit nog eens keepershandschoenen van hem gehad, zo groot dat zijn hele onderarm erin paste. Keeperhandschoenen van de keeper van NAC! Geld voor een opvolger zou er wel niet zijn, maar hij zou straks toch even langskomen om op mijn whiteboard een lijst mogelijke opvolgers op te stellen.

Donderdag: een andere collega vertelt dat zijn zoontje, tien jaar oud, op woensdagavond na een half uurtje Ajax naar bed moest. In de rust was hij, de collega, bij het bed van zijn zoon gaan kijken. Op een aai over de bol werd niet gereageerd, maar toen hij zacht "1-1" zei, zat de jongen meteen rechtop in bed: "Echt?!"

Op vrijdag, de werkweek bijna afgelopen, komt mijn baas de kamer binnen. Zwijgend veegt hij het whiteboard schoon, pakt een zwarte stift en schrijft, in klassiek 4-3-3: Lamprou, Indi, Matthijsen, De Vrij, Clasie, Leerdam, Immers, Schaken, Pelle, Verhoek. Ik voeg toe in het rood: Vermeer, Blind, Moisander, Alderweireld, Van Rhijn, Poulsen, Eriksen, Schöne, Babel, De Jong, Sana. De baas zegt: "Tot maandag," en verlaat de kamer.

Voetbal is niet alleen de grootste sport omdat het zo mooi is, het is ook de mooiste sport omdat het zo groot is.

Topvoetballer

"Ik weet niet, ben je topvoetballer?"

De dokter kijkt me aan. Graaft hij in zijn geheugen? Of kijkt hij altijd zo naar een patiënt?

Ik lig op een bank. Een voet in een schoen, de ander ontbloot. Smal, geel, hier en daar nog blauw. Het gips dat net verwijderd is, ligt op een aanrecht achter hem. Daarboven hangt een groot beeldscherm, gevuld met twee foto's van mijn rechtervoet die vier weken geleden gemaakt zijn. Ik zie de foto's voor het eerst. En zie de breuk die toen geconstateerd werd, na een trap op het voetbalveld.

Op mijn arm zit een watje met daaroverheen een stuk tape. Om het bloed te stelpen dat net is afgenomen. Iets met controle. De ingevulde vragenlijst ligt nog in mijn schoot.

"Uhm, nee. Niet echt", zeg ik.

"Oke, dan gewoon nog paar weken rust. Eerst een paar keer even trainen. En bij je eerste wedstrijd als wissel beginnen he."

Lach. Hand. Groet.

Warming up

Ik voel me nog een beetje wazig, van de uitgaansnacht, maar lekker een balletje intrappen, dat is aan mij wel besteed. Tik, tak. Jammer eigenlijk, dat we pas zo laat het veld op zijn gekomen, dan kun je maar vijf minuten inspelen. Kijk, daar is de scheids al. Ik ken hem wel, vorig jaar floot hij ons ook wel eens. Hij lijkt wel tien kilo afgevallen, zie ik, het geeft hem een heel ander uiterlijk. Op een drafje komt hij aangelopen.

"Hee, Heineken!", roept hij.

Niemand kijkt op.

"Hee, Heineken!"

De scheids komt op me afgelopen. 

"Jij heet toch Heineken?"

-"Eh, nee hoor."

"Jawel man, Heineken!"

Ik word verwachtingsvol aangekeken.

-"Ik weet niet waar je het over hebt."

"Ja, er is zo'n team daar noemen ze iemand steeds Heineken."

-"Oh."

"Grappig hoor, de hele tijd over het veld: 'Heineken! Heineken!'"

-"Nou nee, wij noemen niemand Heineken."

"Oh, jammer."

De scheids kijkt een beetje beteuterd, en ik weet niet meer wat ik moet zeggen, dus ik hou m'n mond maar. We zijn in een impasse beland. 

"Hij heet Grolsch", zegt iemand.

De scheids neemt dit voor kennisgeving aan, loopt naar het midden en start de wedstrijd. Het duurt een tijdje voordat ik er goed inzit.

Onze jongens: een angstdroom

De stem van Kees Jansma, dat ene woord. Rensenbrink. Het zit in mijn hoofd, al jaren, met dank aan de videoband die mijn vader bij de Jonge Bols had gekregen, in zo’n lelijk oranje kartonnen hoesje. Al jaren onvindbaar die band, waarschijnlijk door mijn moeder op de een of andere rommelmarkt verkocht voor een gulden, samen met Secret Squirrel.

Daar zat ik, op mijn knieën, net een meter van de tv. De letters PDM verdwenen in enorme videorecorder en na wat sneeuw kondigde een deuntje met te veel synthesizers het grootste succes van het Nederlands voetbal aan. Van Basten, prima aangenomen, jongen. Lineker, wéér die beweging. Of, weer drie, het is z’n derde. En dat we daar vooraf zo bang voor waren.

Ergens is het te hopen dat het Nederlands elftal de komende jaren volhardt in eigenlijk veel te vroeg uitgeschakeld worden. Begrijp me niet verkeerd: ik leef mee als Oranje speelt, ik schiet omhoog in mijn stoel als Van Persie zich vrijspeelt, ik ben uren voor een belangrijke wedstrijd misselijk van de zenuwen en voel me dagenlang ellendig als we weer eens onnodig verliezen, maar toch, ik houd mijn hart vast.

Ik stel me twee kleine mannetjes voor die een beetje op mij lijken, samen voor een enorm plat scherm, waarop spelers in oranje de hele wereld laten zien hoe voetbal ook weer gespeeld moet worden. En dan daaronder de stemmen van Leo Oldenburger en Albert Mantingh. Of, bewaar me, Leo Driessen. Iemand met een stem voor Te land, ter zee en in de lucht. Onder in beeld verschijnt om de zoveel tijd een irrelevant statistiekje. Als je pech hebt naast het hoofd van Gerard Joling.

Sneijder… Zoeken naar… Van Persie… Oh.. ja…tikje breed bij Sneijder. Sneijder, terug tot bij Clasie. Clasie, zoeken naar Huntelaar…. Ramos.... Vasthouden bij Huntelaar. Huntelaar blijft overeind… En dan. Schieten. Ja, hoor! Klaas! Jan! Huntelaar! Uit Voor-Drempt. Scoorde tot nu toe 23 keer in de eerste zes minuten na rust, waarvan twee keer voor Heerenveen, maar nog nooit voor Oranje, maar nu wel, schitterend, de pass breed bij Clasie, Ramos probeert het nog, maar de controle bij Huntelaar. Nederland - Spanje 1-0.

Dank u vriendelijk. Ik stel de recorder vast in op Sporza.

Door: tejoow (binnenkort meer op zijn blog)

Keep

We hebben geen keeper meer. Eigenlijk al heel lang niet. Nummer 1 kreeg knieproblemen, alweer lang geleden. Er kwam nooit officieel een vervanger, want onze nieuwe keeper (nummer 2) wilde liever voetballen. Maar nummer 2 was erg goed. Dus hij moest wel op doel.

Nummer 2 vertrok naar het buitenland. We dachten deze zomer een nieuwe keeper te hebben gevonden - en dat is geen sinecure, een keeper vinden - maar net voor de competitie begon kreeg hij werk op zondag. 

Nu keep ik af en toe. 

(Tegenstanders dienen hier te stoppen met lezen.)

Ik kan niet keepen. 

Maar ik doe alsof. Ik ben lang, dat scheelt. En ik roep veel. Als Van Gaal sta ik te schreeuwen: "Dát is lekker gedaan jóh!", "En dát is goed afgespeeld!", "Lekker ouwe!", "Aansluiten!" En ik weet niet of het daardoor komt, maar ik pak dan wel eens een bal. Uit de lucht of van de lijn.

Maar ik denk eigenlijk constant aan de rust. Dat ik mijn voetbaltenue weer aan mag trekken voor een tweede helft in het veld.

Het grootste deel van een helft keepen, voel ik me heel alleen.

Scherp

Hij vermoedt niets, de spits. Hij loopt vrij, hij is even aan de aandacht van de verdediger ontsnapt. Niemand ziet hem sluipen, weg de ruimte in, klaar om toe te slaan. De bal is nog ver weg, zelfs niet in het bezit van zijn ploeg, maar dat kan zo omslaan. En dan is hij vrij, is hij weg.

De aanval van de tegenstander loopt stuk, de bal gaat rap de andere kant op, en de spits roept. Hij ziet zijn kans al, hij ziet zijn kans schoon. Nog steeds is hij zich van geen kwaad bewust.

Dan, het moment. De bal komt, en de spits zet het op een lopen, nog even en hij zal er zijn. Niemand kan hem nu nog inhalen. In gedachten hangt de bal al in de touwen. Maar hij heeft geen schijn van kans, want ik ben een scherpschutter. Mijn vizier stond al lang op hem gericht.

Pang, vlag omhoog, pang, vlag naar voren. De aanval is op slag dood.

Best mooi, grensrechter zijn.

Borussia Dortmund - Ajax op WhatsApp

- Zeeeeeeu lekker ontspannen die Bert!

> Oooooeeeeei

- Aaah christian scoor nou eens wat vaker

- Aaaaaaaaah

> Keepertje omslepen
> Omspelen, door te slepen
> Die lengte van Baab is toch wel fijn hoor, in europa

- Baab speelt als een baaaaas
- Zo
- Ik hoop dat ik nog kan slapen. Verhoogde hartslag

>Ze gaan winnen.
> Let maar op.

- Geloof er ook wel in.
- Heel voorzichtig
- Val erin teringbal!!!!
- Neeee!

> Belde ik jou nou? Excuus.
> Siempie zeg....!

- Miljoen kansen achter elkaar!!!
- Jeeeeeeuzes

> Mooie actie
> Kennnnisss!
> Nee joh! Wat een lul joh!

- Godv
- Jaaaaaaaaaaaa

> Nu winnen ze zeker!
> Hummeltje ha

- Pff, hoop dat dit goed gaat

> Nog lang
> Baab bij corners, zo fijn

- Baab is lekker beziiig
- Kenonne die tribune

> Duwtje :)


> Janken
- Tv uit frustratie uitgezet bij goal. Gaat nu wel weer. Erg jammer.

Duiding

"Hoe is de verkiezingsnederlaag van uw partij te verklaren?"

- "Wat je ziet is dat de VVD en de PvdA allebei rond de 40 zetels halen, een heel groot aantal, waar ik ze ook van harte mee wil feliciteren, en dat wij toch rond de 15 blijven steken."

"Ja, maar hoe kómt dat dan?"

- "Nou, wat je dus ziet is dat ondanks het verhaal dat wij hebben geprobeerd aan de kiezer over te brengen, dat dit niet gebracht heeft wat we ervan gehoopt hadden, en dat we niet veel hoger konden komen dan een zetel of 12-15. Tel je daarbij op de enorm hoge scores van de PvdA en de VVD..."

Zo ongeveer gingen de interviews na afloop van de verkiezingsuitslag van vorige week. Elke vraag om uitleg werd beantwoord met een beschrijving van wat er zojuist was gebeurd. Ja, dat hadden wij ook wel gezien. Het kwam me erg bekend voor, dit type vraaggesprek, maar het duurde even voor ik wist waarvan:

"Hoe is deze nederlaag te verklaren?"

"Ja, wat je ziet is dat zij snel op 1-0 komen, en dat het ons dan niet lukt om tegen te scoren. Als het dan 2-0 wordt weet je dat het moeilijk wordt. We maken dan nog knap de 2-1, maar als dan die laatste nog valt in de tweede helft, ja, dan is het een heel lastig verhaal."

"Ja, maar hoe kómt dat dan?"

"Nou, wat je dus ziet is dat we 2-0 achterkomen, wat natuurlijk altijd een lastige opgave is. Het is ook een sterke tegenstander. Die goal geeft je dan nog moed, maar na die 3-1 konden de jongens het niet meer opbrengen."

De angst om echt iets te zeggen grijpt steeds verder om zich heen.

Stemmen

Het enige dat ik weet van voetbal en verkiezingen is dat André Ooijer zo de politiek in kan.

Op het WK 2010 maakte de NOS een filmpje - het duurde 1 minuut en 10 seconde, want meer viel er blijkbaar niet te zeggen over dit onderwerp - waarin de vraag werd gesteld of de verkiezingen wel een beetje leefden bij de spelers van Oranje. Ook toen stemden we namelijk voor een nieuwe Tweede Kamer.

Sander Boschker verontschuldigde zich. Zijn vrouw was op vakantie, dus zij kon nu niet voor hem stemmen. En hij had het niet zo veel gevolgd.

"Wat vind je nu belangrijk in NL?", werd er gevraagd.
Ooijer: "Alles. Dat ze het goed doen, dat het duidelijk is, een eenheid uitstralen naar buiten toe wat er allemaal moet gebeuren."

Verder wilde hij er niet over praten op tv, want voor je het weet word je onderwerp van gesprek.

Boschker wilde nog wel iets kwijt over Wilders: "Naar mijn mening heeft die man een paar steekjes los in z'n hoofd."

Ryan Babel - inderdaad, het waren de grote jongens van het Nederlands Elftal die meededen aan het interview - zei nog dat het belangrijk is dat de beste partij wint. Welke dat voor hem was, liet hij in het midden. Misschien degene die het beste voetbal speelt.

Ik heb tot diep in de nacht liggen wachten of ik nog iets zou horen van voetballers en de verkiezingen - het kwam niet.

Zomer

Ik fiets langs de gracht. Twee jongetjes kijken naar het water. Er ligt een bal in. Er middenin. En ook nog eens in de bocht, daar waar de gracht het allerbreedst is.

Ik fiets door - je moet niet alles willen oplossen in het leven - en vraag me af hoe die bal er juist hier in kwam. Zie je al kleine kinderen spelen bij de grachten, dan toch zeker niet met een bal.

Maar het is goed nieuws: er wordt gevoetbald!

En dat is niet zomaar wat, in deze zomer. Juli was een droevige maand. ‘Nat en koel’, concludeerde het KNMI (wat moeten we zonder?). Maar mocht augustus net zo slecht worden, maakt u zich vooral geen zorgen.

Tijdens een van die sombere julidagen, een enorme plensbui trok voorbij, zat ik achter een bureau en keek troosteloos de grijze middag in. Op mijn scherm lichtte een tweet op: “Bij mij in de buurt gezien: 4 kinderen die aan het voetballen zijn met een paraplu in de hand.”

Een foto was niet nodig. Ik zag het direct.

Terug uit Kharkov

Ik zag niet uit naar mijn terugkeer op het werk. Steeds weer zou ik moeten vertellen hoe het in de Oekraïne was geweest. "Ja, nee, inderdaad, die wedstrijden vielen wel tegen." Ik voelde me haast persoonlijk verantwoordelijk. "Nee, ik weet het ook niet, wat er nou allemaal aan de hand is, met Huntelaar en Van der Vaart enzo." Pfff.

Al snel wordt mijn vrees bewaarheid. Ik sta nog maar in de lift of daar heb je de secretaresse al: "Ik heb er natuurlijk geen verstand van, maar die Van Persie bakte er echt helemaal niks van." Ja, denk ik, dat kan dan wel zo zijn, maar dan mag jij dat nog niet zeggen.

 Gelukkig word ik al snel verlost: vergadering. Ik ga naast de baas zitten, die kan me toch moelijk tijdens de vergadering vragen wie ik vind dat de nieuwe bondscoach moet worden. En toch, ik kan het niet helpen, dwalen mijn gedachten al snel af naar het voetbal. Het gaat, zoals vaker, over dat ene moment.

 Als Robben nou gewoon om die Casillas heenloopt...

Noordwijk

Er zijn er honderden van, overal in het land: een wedstrijdje waarbij een profclub een amateurclub bezoekt in de voorbereiding. Wij zijn bij Noordwijk - Ajax. Het moet een zomeravondpotje worden, aan de lijn met een biertje en zonnetje.

Maar het is koud en regent.

Naast het hoofdveld staat de bus van Ajax. Er staat groot '31' op. De gasten worden aangekondigd als "de 31-voudig landskampioen AFC AJAX". De dug-out is te klein voor de Amsterdammers. Langs de lijn staan bijna twintig stoelen voor wisselspelers en staf. De eerste helft speelt Ajax 2, jonge jongens. In de zestigste minuut komen er negen nieuwe spelers in van de hoofdmacht.

Er staan jochies uit Noordwijk langs de kant die commentaar geven: "We moeten niet gaan voetballen, want dan verliezen we." Zelfs als de amateurclub probeert niet te voetballen, en in te zakken, combineert Ajax er doorheen. 8-0.

Er wordt geklapt voor doelpunten, maar de supporters en fans zijn zelf ook nog in de voorbereiding. Geen liedjes, vlaggen of vuren.

Achter het doel gelooft de plaatselijke jeugd het wel en speelt zelf een potje. Alsof Ajax niet meer het grote Ajax is.

Mooiste moment is de 86e minuut. De keeper van Noordwijk peert een bal over de zijlijn. Ajax-coach Frank de Boer staat op van zijn stoel en legt de bal nonchalant stil. Alsof hij zijn jongens wil zeggen: zo, jongens, zo doe je dat.

Finale

Twee jaar geleden, toen Nederland de WK-finale verloor van Spanje, moest ik inchecken in een hotel in Madrid. De receptionist grijnsde: 'Ah, Holanda, bienvenido'. Als troost kregen we een kamer met uitzicht op het plein waar de Spaanse spelers gehuldigd werden. Vanuit onze kamer keken we neer op krioelend Spanje. Meer konden we op dat moment niet voor Nederland betekenen.

Ik gunde de Spanjaarden niets, in weer een finale. Helaas waren de Italianen even machteloos als wij destijds op ons balkon. De blessure van Motta was nog het minst pijnlijk van de hele avond.

Ik zag de wedstrijd in HD. Ik kon de snorharen tellen van de buschauffeur die het Spaanse team traint. In de pauze kon ik de mee-eters van Jan van Halst door zijn grime heen zien, de kringen onder zijn ogen waren net zo duidelijk als de cirkels die hij om middenvelders tekent.

Zo kon ik ook de woede bij Balotelli prachtig zien. In praten en denken toonde hij zich eerder al geen groot talent maar tot verliezen bleek hij helemaal niet in staat. Zijn gorillalichaam had alle dreiging verloren. Daar kon zelfs dat gekke plukje haar niets aan veranderen. De medaille die hij omgehangen kreeg leek te zwaar voor zijn nek.

Italië verloor terecht. Dat zag zelfs ik, als niet-kenner. Met hun schoolpleintjes voetbal, vol getik-tik-tik maakten de Spanjolen het zelfs voor de TV-kijker onmogelijk de bal te volgen.

Terwijl iemand ‘Spanje’ in de beker freest, worden alle Spaanse voetbalzonen en –dochters het veld op gedragen. Champagne en sentiment. Even zwaaien naar de camera, deze overwinning is voor jou kleine Juan. Walgelijk natuurlijk maar in ieder geval altijd nog stijlvoller dan Diederik Samson, die hoopt te winnen door zijn kindjes.

Toch, het is pas na al deze uitbundigheid dat het pijnlijkste moment van de avond zich voordoet. Als het Spaanse koningshuis haar elftal bejuicht, houden twee spelers schielijk de Catalaanse vlag achter de beker. Ze doen het voorzichtig, maar toch, ze doen het. Medespelers gebaren de vlag snel weg te stoppen maar het al te laat. De koning heeft het gezien. Het levert het vreemde beeld op van een trotse vorst die juicht en op zijn lip bijt tegelijkertijd.

Door: Jelmer

Nabeschouwing

Na de wedstrijd moet de tv direct uit van de gastheer. Ik ben op bezoek en heb dus niets in te brengen. Dan maar naar huis. Op straat is het druk. Gelaten. Eigenlijk een prima sfeer.

Thuis geen tijd, volgende dag geen tijd, en pas om half acht ’s avonds denk ik weer aan Oranje, als ik op de hoek van de straat een man bezig zie de vlaggetjes van het huis te halen.

Even denk ik dat ik alle nabeschouwingen aan me voorbij kan laten gaan. Geen interview, geen analyse en geen krantenartikelen meer terugkijken. Doorleven. Ik heb er niet eens tijd voor, want Spanje-Kroatië staat al weer op het punt te beginnen.

Maar het moet: nos.nl. Het eerste filmpje dat ik zie heet: 'Van der Vaart trekt aan broek Sneijder'.

Toen alles nog leuk was. Toen er nog gespeeld werd alsof er vertrouwen was.

Ik schrik bij de beelden van Van Marwijk. Een man die zichzelf niet is: schreeuwt, klaagt, vloekt, en zelfs de vierde man opzoekt om te zeggen dat het geen overtreding was waar de scheids voor floot – zinloos.

Na de wedstrijd – als alles verloren is – loopt hij met Mark van Bommel die de hand voor zijn mond houdt tijdens het praten, zodat geen liplezer er achter kan komen wat hij zegt.

Van Marwijk neemt de moeite niet eens. Iedereen mag zien dat hij er klaar mee is.

Ik heb mijn laptop dichtgeklapt.

BAAS/FLAPDROL

Het is een heel makkelijk spel en we spelen het geregeld. Een speler komt in beeld, een  verslaggever noemt een naam en wij geven het oordeel: goed of fout.

Deze labels worden in verschillende bewoordingen naar de beeldbuis geschoten. Goed is: Wat een 'BAAS!'/'HELD!'/'KONING!'. Fout is: Wat een 'NERD!'/'LUL!'/'FLAPDROL!'. Of, 'die kan er echt geen klote van.'

Het is het hele leven terugbrengen naar zeer behapbare proporties - ook wel eens lekker.

Vaak zijn we het eens, en we herhalen onze eigen woorden tot in den treure. Je ziet immers je favoriete club wel vaker spelen, dus inmiddels weet ik wel zo'n beetje wat de rest van a of b vindt. Maar dat doet er niet toe. Lekker schreeuwen naar de TV, daar gaat het om.

De linksback van PSV, Erik Pieters, valt vaak in de tweede categorie: fout. Niet radicaal, maar toch. Er zit geen geur of smaak aan die jongen. Kleurloos.

Met zijn enkelblessure in het achterhoofd discussieerden we dan ook - ver voor er bekend was of hij het toernooi zou halen - wie zijn vervanger moest worden. En hoewel de spoeling dun is, treurden we er nooit over. Die Pieters, ach, die vent ('flapdrol') hoeft niet mee hoor, naar het EK.'

Tot van de week het nieuws kwam, via Twitter. Pieters meldde vanuit het ziekenhuis. "Slecht nieuws gekregen van prof. van Dijk. Geen kans op EK. #stillcantbelieveit Thnx voor alle berichten #love"

We waren even stil. Best een goede jongen, die Pieters.

Temporiseren

Ineens wist ik waarom ik nooit profvoetballer ben geworden. Waarom ik nu op zondag in de zevende klasse reserve speel. Het kwartje viel in de kroeg, toen ik hoorde dat we moesten 'temporiseren'. Het ging over het bier.

Ik maakte een gebaar - huppakee! - en liep naar de bar. De rest bleef achter. Toen ik terugkwam, zei er één: "Ik zei toch temporiseren?"

Ik dacht na. "Ja, dus daarom haal ik bier. Tempo opvoeren." Het was even stil. 

Toen bleek dat temporiseren niet betekent dat het tempo opgevoerd moet worden, maar het tegenovergestelde: rust in de tent.

Na het hoongelach liep ik naar de toiletten en dacht aan mijn trainers bij de D1 en C1. Zag ze staan langs de kant. Hoorde ze roepen naar mij – de aanvoerder: "Sjakie, temporiseren." Even voelde ik mij heel alleen: ik zat dus keer op keer fout als ik mijn vriendjes oplegde de bal sneller rond te laten gaan. Kom op, jongens!

Ik keek in de spiegel en relativeerde al snel: gelukkig heb ik kunnen studeren, nu het profvoetbal niets is geworden.

Ik had mijn studie Nederlands niet willen missen.

Terras

Naast me op het terras zit een echtpaar. Zestigers. Beide net gekleed en gesoigneerd. Op het kopje cappuccino van de vrouw zitten resten rode lippenstift. Een krant ligt op tafel.

Ik lees een boek. Tot ik de man hoor zeggen:

- 'Wigan staat helemaal onderaan. Maar Liverpool staat niet goed. Ze kunnen niet omhoog of omlaag. Die Kenny heeft het niet goed gedaan.'

De vrouw reageert:

- 'Wie moeten ze dan nemen? Ze hebben ook geen geld.'

Nee, lijkt de man te denken, goed punt.

Het is even stil. De vrouw vervolgt:

- 'Misschien Guus Hiddink, die zou eerst naar Chelsea gaan. Of Louis van Gaal.'

Dan wordt het gesprek ruw verstoord. De uitbater komt aanlopen: 'heee, how's life?'

Het gaat vanaf dan over kwaliteitskoffie. Later over een reis door Italië met kennissen.

Trainer

Mijn knie werkte niet mee, dus stond ik zondagmorgen in een polder aan de rand van het veld. Niet in een voetbalpakje, maar in een donkere spijkerbroek, met een lange zwarte jas. Nu speelde ik trainer - wat moet je anders langs die kant.

Opeens begreep ik mijn vriendin, die geen vaste supporter genoemd kan worden: een potje zevende-klasse-voetbal bekijken is hard werken.

Toch had het wel wat, dacht ik. Rustig achterover leunen in de dug-out, opstaan en wat langs de kant lopen. En de wissels bepalen.

Maar na de wedstrijd (ruststand 1-0, eindstand 6-0) zag ik in dat je maar weinig kunt doen. Af en toe zette ik het om, omdat we eenmaal niet voor iedere positie een man op de bank hadden zitten. Dus de spits verschoof van voor naar achter, en de back van achter naar voor. Het haalde allemaal weinig uit. Aanwijzingen waren al helemaal onbegonnen werk. Het enige wat nog hielp was af en toe een flankspeler zeggen het veld breed te maken. Meer niet. Ik stond er verloren bij, daar aan de kant.

Ik begreep wat iedere oud-voetballer, getransformeerd tot trainer, iedere week moet voelen: daar in het veld, daar gebeurt het.

Vrienden

Soms verrassen voetballers je ineens met een paar rake opmerkingen. Vaker is het iemand die net buiten het voetbal staat. Nog vaker is het iemand die niets met voetbal te maken heeft.

De nieuwe hoofdcoach van Chelsea – oud-speler Roberto Di Matteo – sprak in een wedstrijdvoorbereiding (“Ben blij dat X weer terug is, daar worden we beter van”) plotseling over vriendschap.

“Ik weet niet hoeveel vrienden jullie hebben, maar ik heb helemaal geen vrienden. Dus ook niet in de selectie.”

Zo. Geen vrienden. Het moet stil zijn geworden in de perszaal. De journalisten stonden daarvoor nog bij de Mars-automaat. Sloegen wat op elkaars schouders. Er werd gelachen. Journalisten maken er nogal eens een schoolreisje van.

Di Matteo vervolgde zijn filosofische bedenkingen: “Als mensen naar mij toekomen en zeggen: 'ik kwam laatst een vriend van je tegen', dan weet ik dat ze liegen. Ik heb geen vrienden. Dat is de realiteit. Ik ben 41 jaar en door mijn levenservaringen is deze situatie ontstaan. Het kost veel moeite om met mij bevriend te raken, maar dat heeft niets met voetbal te maken. Meer met eerdere ervaringen in mijn leven.”

De journalisten legden hun pennen neer. Vingers hingen slap boven toetsenborden. Een fotograaf keek weg en haalde zijn hand door zijn baard – de denker.

Vrienden? Wat was dat eigenlijk?

Onder de berichtgeving over de uitspraken ontspon zich een discussie over vriendschap. Als voorloper op de boekenweek schreven pubers van 12, 13, 14 (want dat zijn doorgaans de mensen die posten op zo’n blog – scroll er eens voor de grap doorheen) over diepe zielenroerselen.

'De-lano' schreef: “In je hele leven heb je misschien maar 2 a 3 echte vrienden. Die staan namelijk altijd voor je klaar en helpen je overal mee. De rest is maar een stel meelopers die het makkelijk vinden als je er bent. Aangezien di matteo weinig kans heeft gehad om ergens echte vriendschap op te bouwen is zijn verklaring heel logisch.

Ga maar eens na in je eigen leven. Hoeveel mensen buiten je familie om staan er altijd voor je klaar. Hoeveel mensen kan je snachts om 3 uur bellen met een probleem? Het zullen er niet veel zijn.”

Ook ik kreeg het nu even zwaar.

Een andere discussiant: “Ik had niet verwacht dat hij echt geen vrienden zou hebben. Maar dan ook echt géén een vriend.”

Ene ‘The_Bison’ ziet het niet zo somber: “Er zijn genoeg mensen die geen vrienden hebben maar een hechte familie en gezin en daar genoeg aan hebben. Mensen noemen tegenwoordig iedereen vrienden. Als ze even uitgaan en met elkaar dronken worden noemen ze het al vrienden.”

En om het te verduidelijken: “Een vriend is als je een hechte band hebt, dus niet als je alleen 12 biertjes met elkaar achteroverslaat op een zaterdag nacht.”

Ik knik. Inderdaad, The_Bizon, zo zit het.

‘Deplaszak’ vult aan: “kijk als jij naar werk gaat dan ben je toch daar voor werk in eerste instantie ,en ga je buiten je werk je vrienden opzoeken ,nou dat is toch hetzelfde?er zijn zoveel belangen daar ,het lijkt naar buiten toe wel allemaal vriendelijk maar iedereen wilt overleven dusja echte vrienden zul je daar niet 123 maken denk ik.”

Ook is er een verscholen communicatie-professional aanwezig. Niks zieligs met die Di Matteo: “Door te zeggen dat je helemaal geen vrienden hebt, maak je de media meteen mondood. Want ze kunnen nu nooit meer zeggen dat hij aan vriendjespolitiek doet. let maar op deze uitspraak wordt een hype, onder de trainers.”

Die boekenweek kunnen we overslaan, bij een lullige voorbeschouwing voor een zaterdagmiddagpot is alles al gezegd.

Buurman

Nieuwe buren zijn altijd leuk, als het tenminste niet al te grote mafkezen zijn, een voorbehoud dat in het gemiddelde voetbalstadion helaas niet overbodig is. Sinds het begin van het seizoen zitten er twee jochies naast me, niks mis mee, maar erg enerverend zijn ze ook niet. Een jaar of 14 schat ik, en nogal timide. Hun tongval verraadt dat ze er elke zondag een flinke treinreis voor over hebben om hun club zo gebiologeerd te bekijken.

Vandaag zijn ze er niet, vandaag zit er een vader naast me, en naast de vader zit zijn zoon. De zoon is van de leeftijd van mijn vader, die overigens ook naast me zit, en de vader zal één van de oudsten in het stadion zijn. Hij is vandaag ook één van de meest enthousiaste, denk ik. Waarschijnlijk zijn alleen de allerjongsten en de alleroudsten gevrijwaard van het cynisme van de doorsnee voetbalsupporter. Ik kijk er nu al naar uit. In ieder geval, de vader kijkt continu in het rond, zuigt alles in zich op en verklaart bij elk fluitsignaal aan zijn zoon wat er gaat gebeuren:

'Corner. Janssen zal die gaan nemen.'

Als de keeper van RKC achter elkaar een paar mooie reddingen maakt, zoekt hij in zijn jas naar het programmaboekje, bladert naar de pagina met opstellingen, en wijst met zijn vinger de naam aan.

'Jeroen Zoet', zegt hij, en proeft de naam. Die wordt onthouden, een privilege wat waarschijnlijk niet veel andere spelers vandaag wordt gegund.

Als er even later wordt gescoord, springt het stadion op, en iedereen klapt. Mijn buurman niet, die zwaait met zijn dubbelgevouwen programmaboekje.

Hockey

Na een potje zaalvoetbal zaten we - zonder verdere bijbedoelingen - op de tribune van de grote zaal waar dames hockey speelden. We hadden natte haren, aten een boterham, en dronken een sportdrankje.

We waren weinig enthousiast over de sport. Heel de tijd bukken voor de bal en dan dat geforceerde spel met de platte kant van de stick.

Zonder dat we het door hadden, liep de gehele tribune leeg en bleek dat we aanwezig waren bij een training.

De coach sprak de groep toe. "Bijna iedereen is weg dames, op een paar na."

Oei.

In een klap waren wij kleine jongetjes die stiekem bij de meisjes gluurden.

Geruisloos vertrokken we. We hoorden nog net de coach: "Laat de bal lekker snel rondgaan. Niet gaan brengen. Lekker combineren."

Op de trappen konden we de riedel aanvullen:

"... en gewoon lekker blijven hockeyen."

Het klonk vreemd.

CD

In een grote vakantieopruimbui kwam ik een leeg cd'tje tegen. Ook vond ik een doosje waarop 19 nummers stonden met de namen van ons voetbalteam. De rugnummers. Ik had het cd'tje al in de prullenbak gegooid - geen idee wat dit voor troep was, en tijdens zo'n bui moet je onverbiddelijk zijn - maar pakte het terug. Ik stopte het in de computer en na het horen van drie nummers, allen bestaande uit een fragment van slechts twintig seconden - vaak opzwepende of foute - muziek, herinnerde ik me een e-mailconversatie van het team.

"We nemen een gettoblaster mee."

"En dan iedereen zijn nummer."

"En als je dan scoort..."

Zoiets.

Speciaal voor onze kampioenswedstrijd maakten we deze cd. We wonnen en scoorden twee keer, maar ik kan me niet herinneren een klank vanaf de kant gehoord te hebben, op het gejuich van de bank en van de meegereisde supporters na. Hadden we wel een stereo bij ons? Waren de boxjes te gaar? Of had niemand er erg in om het juiste liedje op te zoeken en op play te drukken?

Ach, we werden kampioen, en dat zijn we nog de hele tweede seizoenshelft.

Ik heb de cd bewaard, maar of we hem dit jaar nog veel nodig zullen hebben, ik betwijfel het.

Opening (2)

Grote stap, kleine stap.

Ik loop de onregelmatige loop van een pijnlijke enkel. Ik was te moe, het was kunstgras, het regende en waaide en ik maakte een verkeerde stap. Misschien had ik niet moeten gaan, misschien had ik thuis uit moeten rusten. Het was de eerste training na de winter, we hoeven pas over drie weken het veld weer op, en de helft komt toch niet opdagen. Ik had zin om te voetballen. Nu loop ik maar naar huis, dat is goed voor de doorbloeding.

Langzame stap, snelle stap.

Drie tegen drie, schitterend potje. We waren pas net begonnen. Als je uitgeput bent kun je best voetballen, het is alleen lastiger om alles in de gaten te houden, je wereld is wat kleiner. Bij elf tegen elf is dat vervelend. Als je net genoeg concentratie op kunt brengen om naar de bal te blijven kijken, dan mis je wel eens een doorkomende middenvelder. Bij drie tegen drie gaat het beter, die paar man en die bal pasten nog wel in mijn tunnelvisie. Nou ja, tot ik door die enkel ging natuurljk.

Lange stap, korte stap.

Ik loop langs het veld waar het eerste net hun training afsluit. De trainer zegt tegen zijn team: 'pas komende week goed op jezelf'. Hij bedoelt: op tijd naar bed, goed eten, niet teveel drinken. Dat soort dingen.

Mag ik goede voornemens nu ook nog indienen?

Opening (1)

Als ik het sportcomplex oprijd, is het er ineens. Ik zie het eerste elftal trainen en denk: je zou dat maar iedere week vier keer moeten doen.

Eén van de assistenten - het eerste speelt in de eerste klasse, dus het mag aan niets ontbreken - raapt hesjes op langs de kant, en verzamelt de ballen.

De trainer roept: 'Kom maar mannen. Kom op.'

En de keeper na een actie tegen een van zijn verdedigers: 'Hij is niet meer belangrijk dan, hè. Man met bal pakken.'

Ja. Denk ik. Inderdaad, dat weet die verdediger ook wel. En als ik even sta te kijken, hoor ik de trainer ook niets nieuws vertellen.

Ik weet niet wat het is. Misschien komt het doordat ik de trainer onlangs op een zaterdag op de markt tegenkwam. Met bos bloemen in zijn hand. Net achter zijn vrouw en dochter. En dan meekijken hoe er een pond boontjes besteld wordt. Weg mystiek.

Het was weinig op die eerste training van het seizoen. Misschien was het wel gewoon het ontstellende kutweer.

Darts

Van sommige spelers hoef je geen karikatuur te maken om er wat over te kunnen schrijven. Hoef je niet te verzinnen dat ze na een verloren wedstrijd geen zin hebben om thuis te treuren, besluiten naar een kroeg op de hoek te gaan en er te gaan darten.

Want ze doen het gewoon.

Mario Balotelli - behoeft de miljoenenspits van Manchester City introductie? - trok naar een stamkroeg na een verloren wedstrijd en begon te darten. Maar dat kon hij helemaal niet. Hij zetten 50 pond op ieder potje dat hij speelde met de kroegeigenaar. Maar hij verloor keer op keer.

Zie je het? Deze man bij het dartbord. Schreeuwende en lachende kroegtijgers om hem heen. iPhones die alles vastleggen.

Toen was het mooi geweest en vertrok Balotelli. Hij liet 1000 pond na. Voor ieder een paar pints.